Identyfikacja i charakterystyka źródeł hałasu

Źródłem przedstawionych poniżej danych są:

-     Strategia Rozwoju Miasta Sosnowca do 2020 r., Sosnowiec 2007 r.,

-     Program Ochrony Środowiska dla Miasta Sosnowca na lata 2009-2018.

 

Przez Sosnowiec przebiegają szlaki drogowe, w tym tranzytowe, oraz kolejowe z północy na południe oraz ze wschodu na zachód, dzięki czemu miasto posiada doskonałe połączenia komunikacyjne praktycznie we wszystkich kierunkach. Najbliższy port lotniczy, Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach, znajduje się 20 km od Sosnowca, natomiast Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków – Balice – 70 km od tego miasta. Przez miasto przebiegają drogi krajowe DK-79 i DK-94 oraz ekspresowe S-1 oraz S-86. Ponadto, w odległości 12 km od Sosnowca przebiega autostrada A-4, skomunikowana z układem komunikacyjnym Sosnowca na odcinku Katowice – Kraków. Alternatywą dla płatnej autostrady A-4 jest przebiegający przez Sosnowiec odcinek drogi krajowej DK-79 (ul. Orląt Lwowskich).

 

Do głównych źródeł hałasu tworzących klimat akustyczny miasta Sosnowiec należą:

-     hałas komunikacyjny: samochodowy, tramwajowy i kolejowy;

-     hałas przemysłowy i inny.

 

Hałas komunikacyjny

Łączna długość dróg krajowych**:       12,0 km,

Łączna długość dróg powiatowych**:       98,7 km,

Łączna długość dróg gminnych**:       229,0 km,

Łączna liczba linii autobusowych*:       93 (w tym 14 przyspieszonych, 4 nocne),

Łączna długość tras linii autobusowych**:       186,0 km,

Łączna liczba linii tramwajowych*:       6 (1 w całości w obrębie miasta),

Łączna długość linii tramwajowych**:       28,0 km,

Łączna liczba dworców kolejowych*:       2 (oraz 5 stacji),

Łączna liczba dworców autobusowych**:       1.

* wg Strategii Rozwoju Miasta Sosnowca do 2020 r.

** wg Programu Ochrony Środowiska dla miasta Sosnowca na lata 2009-2018.

Według Programu Ochrony Środowiska dla miasta Sosnowca na lata 2009-2018, układ drogowo-uliczny w Sosnowcu można podzielić na silnie zurbanizowany zachodni obszar miasta oraz wschodni obszar ekstensywny, rozgraniczone drogą krajową nr 1. Sieci drogowe obu obszarów różnią się, choć każda z nich jest wystarczająco gęsta. Układ drogowy miasta zapewnia prawidłowe połączenie z drogami regionalnymi i międzynarodowymi.

Układ drogowy Sosnowca podzielić można na dwa rejony: silnie zurbanizowany zachodni obszar miasta, ograniczony od wschodu trasą S-1 oraz położony po wschodniej stronie obszar ekstensywny. Obydwa obszary charakteryzują się odmienną strukturą sieci drogowej, jednak gęstość sieci drogowej w obu przypadkach jest wystarczająca. Układ drogowy Sosnowca zapewnie prawidłowe połączenie obszaru miasta z siecią dróg regionalną i międzynarodową. Ruch drogowy stanowi dominujące źródło hałasu, a ciągły wzrost ilości pojazdów, zarówno osobowych, jak i ciężarowych powoduje stały wzrost emitowanego hałasu. Jednocześnie należy dodać, iż korzystnym zjawiskiem dla układu drogowego miasta jest praktyczny brak ruchu tranzytowego w centrum miasta.

Na węzeł zewnętrznej komunikacji drogowej w obrębie Sosnowca składają się:

• droga ekspresowa nr 1 (S-1) – międzynarodowa E-75 relacji Dąbrowa Górnicza – Mysłowice Kosztowy - Tychy,
• droga krajowa nr 79(DK-79) – relacji Warszawa – Sandomierz – Kraków – Sosnowiec – Katowice - Bytom,
• droga ekspresowa nr 86 (S-86) – relacji Wojkowice Kościelne – Sosnowiec – Tychy,
• droga krajowa nr 94 (DK-94) – relacji (węzeł Zgorzelec) – Bolesławiec – Wrocław – Bytom – Sosnowiec – Kraków łącząca się dalej z drogą krajową nr 4.

Łączna długość dróg krajowych na terenie miasta wynosi 12 km (S-1, DK-79, S-86, DK-94), powiatowych - 98,7 km, oraz dróg gminnych - 229,0 km.

Poniżej w tabeli przedstawiono natężenia ruchu na drogach krajowych w obszarze miasta.

Tabela nr 1. Natężenia ruchu na drogach krajowych

Na obszarze Sosnowca funkcjonują dwa dworce kolejowe – Sosnowiec Główny oraz Sosnowiec Południowy. Istnieje także nieczynny obecnie dworzec Sosnowiec Maczki (dawniej Granica), na którym od 2009 r. nie zatrzymują się żadne pociągi pasażerskie. Poza wymienionymi dworcami kolejowymi na terenie Sosnowca funkcjonuje 5 stacji kolejowych – Sosnowiec Jęzor, Sosnowiec Porąbka, Sosnowiec Dańdówka, Sosnowiec Kazimierz, Sosnowiec Rodniki.

Miejski transport zbiorowy w Sosnowcu oparty jest na transporcie samochodowym (autobusowym) oraz tramwajowym. Według Zintegrowanego Planu Rozwoju Transportu Publicznego dla miast Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec i Będzin, 2005 r., na terenie miast Dąbrowa Górnicza, Będzin i Sosnowiec organizatorem transportu publicznego jest Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP), z siedzibą w Katowicach. Realizacją usług przewozu pasażerów zajmują się: Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu, Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, Przedsiębiorstwo Usług Pasażerskich z siedzibą w Czeladzi, Meteor Sp. j. z siedzibą w Jaworznie, Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. z siedzibą w Będzinie (transport dalekobieżny), Usługi Transportowe z siedzibą w Katowicach, Tramwaje Śląskie S. A. (obsługa linii tramwajowych na terenie miast), Transportowiec Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach.

Przez teren Sosnowca przebiega 6 linii tramwajowych, z których 1 w całości znajduje się w obrębie tego miasta.

Transport autobusowy na terenie Sosnowca odbywa się na 93 liniach, z czego 14 to linie przyspieszone, a 4 – nocne. 2 spośród tych linii znajdują się całkowicie w obrębie miasta.

Koleje na terenie miasta Sosnowca

Według Programu Ochrony Środowiska dla miasta Sosnowca na lata 2009-2018, Sosnowiec leży na dawnym szlaku kolei warszawsko-wiedeńskiej, dzięki czemu posiada bezpośrednie połączenie z kilkoma największymi miastami Polski oraz kilkoma stolicami europejskimi.

Sosnowiecki węzeł kolejowy obsługujący przewozy pasażerskie tworzą następujące linie kolejowe:

o      Linia kolejowa nr 1 relacji Warszawa Centralna – Katowice (stacja Sosnowiec Główny); linia o znaczeniu krajowym,

o      Linia kolejowa nr 62 relacji Tunel – Sosnowiec Główny (stacje Sosnowiec Główny, Sosnowiec Południowy, Sosnowiec Dańdówka, Sosnowiec Porąbka, Sosnowiec Kazimierz); linia o znaczeniu lokalnym,

o      Linia kolejowa nr 133 relacji Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Kraków Główny (stacja Sosnowiec Maczki); wchodzi w skład międzynarodowej linii kolejowej E 30,

o      Linia kolejowa nr 134 relacji Mysłowice – Jaworzno Szczakowa (stacja Sosnowiec Jęzor); wchodzi w skład międzynarodowej linii kolejowej E 30.

Ponadto na terenie miasta znajduje się szereg linii kolejowych wykorzystywanych przez zakłady przemysłowe (w szczególności kopalnia węgla kamiennego KWK Kazimierz-Juliusz, oraz zakłady eksploatacji kruszyw mineralnych – linie 432 i 403). Najbardziej obciążoną linią kolejową w południowej części miasta, prowadzącą ruch towarowy z Kopalni Piasku CTL Maczki Bór jest linia nr 403, oraz w znacznie mniejszym stopniu linia 432. Dość często składy kolejowe wykorzystują także łącznice kolejową Linia Sosnowiec Kazimierz SKz1 - Sosnowiec Kazimierz SKz2 (linia nr 663).

Tramwaje na terenie miasta Sosnowca

Podstawowym środkiem komunikacji miejskiej w Sosnowcu są tramwaje zarządzane przez spółkę Tramwaje Śląskie S.A. Bezpośrednią pieczę nad liniami tramwajowymi w Sosnowcu sprawuje Rejon nr 1 z siedzibą w Będzinie.

Na terenie miasta funkcjonują linie 27, 26, 15, 24, oraz 21, których tramwaje kursują pomiędzy pętlami Zagórze, Kazimierz Górniczy, Milowice, Pogoń Akademiki, Okrzei, oraz Mysłowice Dworzec PKP.
Większość odcinków torowisk wykorzystywanych jest przez jedną bądź dwie linie tramwajowe, z wyjątkiem centrum miasta, gdzie ulicami 3 Maja, 1 Maja oraz Żeromskiego poruszają się składy co najmniej 3 linii tramwajowych. Największe natężenie ruchu występuje na ul. 3 Maja gdzie przejeżdża 5 linii. Zgodnie z informacją uzyskaną od Zarządzającego, stan torowisk jest zły na większości odcinków, przez co prędkość komunikacyjna składów na linii wynosi około 19 km/h.
Na poszczególnych odcinkach torowisk występuje duże zróżnicowane ilości składów – od kilkudziesięciu do ponad 300 w ciągu dnia (tj. od godziny 6.00 do 18.00).

Hałas przemysłowy i inny

 

Na terenie miasta mieści się szereg obiektów przemysłowych, handlowych i usługowych, pośród których miasto wytypowało 40 stref do uwzględnienia w mapie akustycznej. Klimat akustyczny wokół każdej ze stref aktywności gospodarczej zależy od wielu czynników, przede wszystkim od rodzaju, liczby oraz sposobu rozmieszczenia źródeł hałasu na terenie strefy, liczby zakładów na niej pracujących, skuteczności zabezpieczeń akustycznych poszczególnych źródeł oraz ukształtowania i zagospodarowania terenu zagrożonego oddziaływaniem hałasu.

Obszary zabudowy przemysłowo-usługowej oraz usług produkcyjnych rozsiane są po całym mieście. Praktycznie w każdej części miasta można zidentyfikować obszar aktywności gospodarczej, które mogą potencjalnie wpływać na kształt klimatu akustycznego wokół. Część z tych obszarów powstała na terenach byłych kopalni węgla kamiennego. Do największych obszarów zaliczyć można: teren kopalni piasku CTL-Maczki-Bór, teren pomiędzy ul. Ostrogórską, Mikołajczyka i Radocha, teren przy ul. Wojska Polskiego, Lipowej i Grzybowej, teren w Miłowicach, teren przy ul. Staszica i Chemiczna, tereny wzdłuż ul. Plonów.

 

Do innych źródeł hałasu zaliczyć można imprezy masowe, jednakże organizatorzy są zobowiązywani do przestrzegania przyjętych norm w trakcie imprezy.